19 december 2023. Jan Corver story, door Gidi Verheijen
Tekst Piet van Schagen
Het is de laatste bijeenkomst van het jaar in Driebergen. Deze avond hield Gidi Verheijen een lezing over zijn verschenen boek Jan Corver. Een druk in hetzelfde stevige formaat als zijn eerder verschenen boeken, zodat deze mooi in een boekenkast geplaatst kunnen worden.
Al eerder hadden wij kennis genomen van dit boek tijdens de laatste ruilbeurs in Driebergen waar het boek na een korte toespraak van Jacques Hermans, onze voorzitter, werd aangeboden aan onze leden voor een wel zeer geringe prijs van 10 euro.
De avond werd geopend door Dick Zijlmans, de organisator van deze avond met de mededeling dat dit de laatste avond is van het jaar en er door hem besloten is voor een verrassing te zorgen. Dat bleek een gratis drankje te zijn plus schalen met kaas, worst en andere lekkernijen zoals dat vroeger ook gebeurde in Wormerveer.
Ter ondersteuning van de lezing had Rob de Bie van Beeld & Geluid diverse bouwsels en knutsels van Corver meegebracht en uitgestald op een tafel. Rob is voor mij geen onbekende, daar hij jaren geleden bij Haarlem electronics Helios voor geluidsapparatuur inkopen deed. Het bedrijf waar ik als technicus de nodige apparatuur ontwierp voor het FANE import bedrijf.
Al eerder had de NVHR al de aandacht gevestigd op Jan Corver door zijn boek het Draadloos ontvang station te herdrukken in 1982 voor onze leden, in verband met het vijf jarig bestaan van de NVHR . In het originele boek uit 1915 staat te lezen dat het een sport is om te proberen boodschappen en mededelingen te kunnen ontvangen. Veelal in morse zodat het ook interessant kan zijn voor padvinders die dat al speels met zaklantaarns deden.
Is het moeilijk zo’n ontvanginrichting te bouwen zonder enige kennis van elektriciteit? Jan Corver schrijft hierover. Het feit dat men zich hier niet tevreden hoeft te stellen met het opdoen van enkele vage begrippen omtrent het ontwerp uit een populair theoretisch boekje, maar stap voor stap die men van een beschreven ontwerp ontvangt, kan omzetten in proefnemingen die praktisch resultaat geven is zeker de voornaamste oorzaak van de grote belangstelling. Met andere woorden ingewikkelde berekeningen zijn niet direct nodig om een goed werkend apparaat te maken.
Waarschijnlijk dat daarom meestal wordt geschreven over radio-amateurs De belangrijkste onderdelen zijn een antenne in serie met een detector, welke laatste is overbrugd met een hoofdtelefoon en een goed aardcontact om een goede kringloop te verkrijgen.
Jan Corver was een journalist die net als zo vele nieuwsgierig was hoe men zonder geleiding van een draad berichten kan overbrengen. In eerste instantie op primitieve wijze. Tijdens de eerste wereldoorlog werd daar al haastig aan gewerkt en de opkomst van de triode lamp zorgde voor de nodige versterking.
Het was al mogelijk om telefonie te bedrijven door roostermodulatie wat eigenlijk smalband FM is en gelijktijdig amplitude modulatie. Echter al deze vindingen werden streng geheim gehouden. Wij in Nederland bleven daarbij achter gesteld.
Jan Corver was een journalist die toch in staat bleek een en ander aan radiokennis te achterhalen. Op 1 februari 1918 verscheen het eerste blad Radio Nieuws onder redactie van Jan Corver. Ik herinner mij nog altijd dat Piet van Dort deze jaarlijks ingebonden boeken verzamelde, wat mij er toe bracht dat ook te gaan doen.
Deze avond was het Gidi Verheijen die uitgebreid meer wist te vertellen over deze journalist. Met aandacht heb ik zijn betoog gevolgd en ik niet alleen. Deze café-avonden worden druk bezocht en zijn niet meer weg te denken, ondanks de vaak grote afstanden die de meeste bezoekers moeten afleggen om er te komen. Ik rij vanwege mijn wat gevorderde leeftijd met Vok Keijsper mee en dat is heen en weer samen toch 200 kilometer rijden en dus weer laat thuis. Maar eerlijk gezegd ik had deze lezing niet willen missen.
Het is zeker aan te bevelen het prachtige boek van Gidi Verheijen aan te schaffen!
P. van Schagen TC NVHR