Elektronische afstemogen

In november 2011 restaureerde ik een BX410 met het afstemoog EM34 en dit oog was slecht.

Gezocht naar een nieuw oog maar vond de prijs te hoog voor een buis met zoveel zwakheden en korte levensduur. Naar aanleiding van de info op het NFOR en het schema van Y. Kondo wat onder ‘tips en trucs’ staat vermeld is onderstaande met bijziendheid, geduld en een vaste hand in volgorde in elkaar gezet.

De voorwaarden zijn niet moeilijk, twee aansluitingen voor de 6,3V en twee voor Kathode en Vg. Vg is de negatieve spanning die varieert van 0 tot min 5V op de sterkte van de zender. De leds gaan dan in de getekende volgorde aan en weer uit als er op of naast de zender afgestemd wordt.

Het IC en de 3mm led’s zijn gekocht de rest is uit sloopprintjes, de elco’s zijn uit een computerboard omdat ze klein waren. De houder voor de leds is een afgezaagde kop van een TL-starter houder. Dit is op 24 dec.2011 met schema op het Transistorforum geplaatst en heeft wat opmerkingen opgeleverd. Een opmerking was dat er radio’s zijn die werken met 2x 3,15V en de middenaftakking aan massa.

Bij de 2e versie die later op dit Transistorforum geplaatst zijn de opmerkingen meegenomen en het werkt nu in de drie voorkomende situaties, met 6,3V massa links of rechts en op 2x 3,15V. De led die gebruikt werd voor indicatie van de negatieve voedingsspanning uit de 1e versie is hierin toegepast voor de achtergrond verlichting.
Het aantal leds is verdubbeld naar 20 stuks SMD en geeft een meer realistisch beeld., de lens bestaat hier uit een matte folie die licht is opgetild voor een geleidelijke verdeling van het licht.

Mijn fototoestel geeft het centrum van het licht als geel/wit en mogelijk komt er wat infrarood mee, maar in het werkelijke aanzicht is dit echt groen.
Deze 2e versie plaatjes geven de weergave in stappen van 0 tot min 5V.

Een groot probleem was de glazen omhulling, via het NFOR waren mij een aantal defecte afstemogen toegezonden. Ik dacht dat het mogelijk moest zijn om dit glas netjes los te maken en opnieuw te gebruiken voor de nieuwe ogen. Van alles is geprobeerd met de adviezen die ik had gekregen maar het beste was om het glas los te maken met een glasfrees en een dremel. Daarna bleek dat het glas toch niet goed te fixeren was aan de voet en met een beetje knijpen bij het plaatsen zou dit kunnen breken.

De 3e versie heeft een andere opbouw, omdat de leds niet geheel in een cirkel stonden. Ook deze heeft een dubbele rij van 2x 10 leds en een speciale binnenlens. Deze binnenlens is besteld in Duitsland en benaderd het aanzicht van het originele oog. Deze binnenlens is aan de onderzijde mat gemaakt met fijn schuurpapier om het licht meer te breken.

Proefmodellen

Het glasprobleem was de ‘vastloper’ die uiteindelijk begin 2013 is opgelost door contact op te nemen met (Reproknoppen) Wim uit Limburg. Deze enthousiaste man kon zich helemaal inleven en heeft een aantal proefmodellen gemaakt van kunststof. Na nog wat elektronische aanpassingen is besloten om de binnenlens niet meer mat te schuren, dit maakt het beeld helderder en je ziet toch wel dat dit een led uitvoering is.

In het kort vergt het samenstellen veel tijd en er zijn een aantal voorwaarden, zo moet b.v. na het uitboren van de buisvoet de hoogspanning pinnen voor de veiligheid aan de binnenzijde worden afgeplakt.
Verder is het plaatsen van de SMD leds een tijdrovende klus waarna het schoteltje gemonteerd kan worden aan de hoofdprint. Als het dan compleet is wordt er getest op werking en pas daarna kunnen de filterringen en de lens gemonteerd worden.
Als het geheel een dag heeft aangestaan in de tester wordt de betreffende buisvoet gemonteerd waarbij de lens dan op de juiste hoogte kan worden gezet. Daarna kan de kunststof huls geplaatst worden.

Dit is nu het lichtbeeld van een (L)EM4 / (L)EM34, ook in stappen van 0 tot min 5V (ook hier geeft de camera weer niet de juiste zichtbare kleur groen).

En als toetje nog het lichtbeeld van een (L)EM1 / (L)EM35.

De mogelijkheden tot op heden zijn:

• alleen (nog) geschikt voor wisselspanning voeding;
• parallel voeding 6,3V wissel met massa links of rechts;
• parallel voeding 2x 3,15V wissel met massa in het midden (voor de schakeling blijft de kathode aansluiting de massa referentie);
• en mogelijkheden voor (b.v. UM) serie wisselspanning met een externe overbrugging weerstand, zolang de voedingspanning niet te ver boven de 6,3V gaat komen moet deze versie hiervoor ook kunnen werken;
• de twee verschillende lichtbeelden geeft de mogelijkheid om voor de diverse oogtypen alleen de voet aan te passen.

Ik begrijp best dat er mensen zijn die alleen voor ‘het origineel’ gaan, maar met de huidige prijzen en onzekerheden zou dit een mooi alternatief kunnen zijn.

Groet,

Ben

(Waddinxveen, maart 2013)