Verslagen Radiocafé

Verslag 20 maart 2012: Laatste avond in Wormerveer

Het was onze laatste avond in het zaaltje op de eerste verdieping van de garagebox Samsonstraat 74, in Wormerveer. Het pand is verkocht dus moeten wij een andere locatie zien te vinden. Voor het NGG is het vooral een ramp omdat zij daar al hun apparatuur hebben neergezet. De ruimte werd door hun de 'Vintage Salon' genoemd waar zij diverse demonstratie en reparatiedagen hielden. Voor ons was het slechts een ruimte om lezingen te houden, we noemden het dan ook “het Radiocafé”. De naam was door mij zo gekozen vanwege mijn horecavergunning waarvoor ik lang geleden examen had gedaan.

Begrijpelijk dat niet alleen om de veertien dagen het zaaltje werd gebruikt voor onze lezingen. De andere dagen waren beschikbaar voor diverse activiteiten door andere clubs en vooral het NGG. Echter, als ik twee nieuwe leden schrijf per e-mail waar ze moeten zijn, blijkt op die bewuste avond dat ze toch niet gekomen zijn. Later hoorde ik dat ze dat wel van plan waren, maar het niet hadden kunnen vinden. Het door mij opgegeven adres bleek volgens een groot bord naast de deur van het NGG te zijn.

Ze hadden nog gevraagd aan iemand die een paar garagedeuren verder bezig was een auto in te laden. Maar deze zei nog nooit van een radiocafé gehoord te hebben en dat ze waarschijnlijk in de stad zelf moeten zijn. Maar in het eerste de beste café dat ze tegen kwamen bleek ook daar de uitbater ze niet te kunnen helpen. Toch maar twee koffie besteld en daarna teleurgesteld naar huis.

Gewoonlijk bij het binnenkomen was al gelijk de muziek te horen die verzorgd werd door Renée Daemen.

Lange tijd was zijn keuze Dave Brubeck zodat er al snel in het begin oordoppen werden uitgedeeld als in vijfkwarts maat voor de zoveelste keer de drumsolo voor bij kwam. De laatste maanden was het echter vooral  Soaked Pussy Music dat hij draaide, wat weer het gevolg had dat een handdoek meebrengen bijna noodzakelijk werd. Deze laatste avond echter bleef het stil.

Overal stonden verhuisdozen en de platenspelers met toebehoren werden ingepakt.


De meetinstrumenten waren al opgeruimd, alleen stond er nog in de meethoek een door mij omgebouwde HF-generator tot middengolfzender. Het apparaat heeft zeker wel een kleine vier jaar in een kast gestaan. Waarom ik het ooit heb gemaakt en waarvoor gebruikt kan ik mij niet meer goed herinneren. Ik denk dat Dick het ook is vergeten anders hadden wij het wel gebruikt.

Thuis toch even bestudeerd hoe het werkt en is verbouwd tot zender. De laagfrequent generator van 2000 hertz, bedoeld voor de modulatie van de meetzender, is er uitgehaald. De 6AR5 buis die hiervoor diende wordt nu gebruikt als zendbuis en kan maximum 3 watt zendvermogen leveren. De buis wordt gevoed via een modulatietrafo en er wordt dus 'heising modulatie' toegepast. De modulatie-ingang is laagohmig en kan dus direct aangesloten worden op een luidsprekeruitgang. In de anodekring is een tankspoel opgenomen welke voorzien is van een variabele afstemcondensator.

Enkele van de bedieningsorganen op het front hebben een andere functie gekregen. De knop linksboven is nu de netschakelaar. Links onder, daarmee kan men met deze knop het uitgangsvermogen instellen en de knop rechtsonder is de tankspoelafstemming.

Op deze foto is te zien de 6AR5 en een Amroh-uitgang als modulatietrafo.

Op deze foto de tankspoel met afstemcondensator en de antennekoppeling.
De afstemming van de MG-oscillator kan alleen in de band B gebruikt worden voor de zender. Op de andere banden kan nog wel eventueel het HF-signaal afgenomen worden op het front rechts onder de bovenste rode plug. Het is echter beter een andere generator te gebruiken.

De zender werkt perfect zonder hinderlijke harmonischen. Misschien wel aardig om het schema te bespreken. Tijdens ons verblijf in Zuiderduin werd mij al door enkele bezoekers gevraagd of een oude radio omgebouwd kan worden tot zender. Ik meen dat al eens eerder beschreven te hebben dat dit mogelijk is.

Vrijwel iedereen was deze laatste avond langsgekomen, het was dan ook al snel bomvol. Bert had een speciale cake meegenomen die hij aan Dick Zijlmans overhandigde.

Hij was er duidelijk mee in zijn schik wat goed te zien is op de foto. Op de grote doos een mooi oranje lint geplakt met de tekst  “Dag radiocafé”.  Een heerlijk baksel dat al snel door de aanwezigen met smaak werd verorberd bij de koffie.

Er zou deze avond geen lezing gehouden worden. Hooguit een korte toespraak en daarna zou Gyula zijn nieuwste versterker(s) laten horen. Stereo, dus twee stuks om dat mogelijk te maken.

Ook meegebracht Olga Bär uit Zwitserland. Een nog jeugdige berin die graag Jack wilde ontmoeten. Jack is een van de beren van Louis v/d Lugt, een beer die een heus zenddiploma schijnt te bezitten en vijf en twintig woorden per minuut kan seinen. Louis vertelde die avond dat Jack geen autorijbewijs heeft.

Waarop ik liet weten dat ook Olga niet achter het stuur mag plaats nemen en met de trein was gekomen. “Mit der Zug”; verbeterde Olga mij.

Ik herinnerde mij op dat moment nog van school en dat is wel erg lang geleden, dat een meisje bij mij in de klas tijdens de Duitse les de zin “Der Zug donnerte vorüber“; vertaalde als volgt: “De zeug donderde voorover”.  Olga schudde haar hoofd en liet weten dat er staat: “De trein raasde voorbij”. Beide beren heb ik maar bij elkaar gezet dan konden ze samen wat babbelen, tenminste als wij er geen last van zouden hebben.

Er werd begrijpelijk gesproken over een nieuwe doorstart op een andere locatie. De Sanderij in Schoorl, wat Paul Oudendijk voorstelde, zou eventueel kunnen, maar dat is natuurlijk voor diegenen die van ver komen uit het Zuiden nog verder weg. Een andere mogelijkheid is een locatie in Heiloo, alhoewel deze ruimte volgens Vok Keijspers waarschijnlijk niet voor lange tijd zou zijn. Ook werd naar voren gebracht om niet meer om de twee weken bijeen te komen, maar dat ik maandelijks een lezing houd. Daar ben ik wel voor want het is een hoop werk om een en ander voor te bereiden.

Tijd om de versterkers van Gyula te bewonderen en te beluisteren. Weer een prachtige afwerking, mooi symmetrisch van opbouw en een lust voor het oog.

Maar ook inwendig is  de grootste aandacht besteed aan een perfecte afwerking. Niet gebruikt de bekende draadsteunen, maar handgemaakte aansluitstroken.

De foto’s laten zien dat het met zorg is gebouwd. De aardleidingen komen samen op een punt om brom te voorkomen.

Met opengedraaide potentiometer is geen brom te horen. Zelfs met een scoop is geen enkele onvolkomenheid op het scherm te zien. Een leuk detail is de blauwe achtergrondverlichting van de volumeregelaar. Het licht moest even uit in het zaaltje. Geen buizen maar transistoren in deze amplifier, dus toch iets dat licht geeft. Een uitgebreide beschrijving met schema is te vinden in het radiocaféverslag van 4 oktober 2011.  In deze verhandeling is ook enige aandacht besteed aan de 6N6 versterker die zo succesvol werd gedemonstreerd in het hotel Zuiderduin in Egmond aan Zee.

Natuurlijk liet Gyula wat in stereomuziek horen via de beide versterkers aangesloten op twee luidsprekerzuilen, zover ik begreep met ieder twee 17 cm luidsprekers. Op de weergave was weinig aan te merken, alleen jammer dat het zaaltje zich niet leent om een geluidsdemonstratie te geven. Het is in feite te klein en harde muren waardoor zeer veel reflecties zorgen voor een slechte hoorbaarheid.

Stereo is in feite al helemaal onmogelijk, jammer want ik heb de versterker eerder gehoord bij Gyula thuis en daar klonk het veel beter dan hier in het radiocafé. Op verzoek van Anton Kroes de Toccata en Fuga BWV 565 van Bach, op een kerkorgel met het voetenwerk dat 32 voet Bourdon pijpen aanblaast, die op zich al tegen de negen meter lang zijn met een diameter van 31,5 cm en een grondfrequentie van 16 hertz, in een nauwelijks zeven meter diep zaaltje, is begrijpelijk onbegonnen werk. Ik had graag deze installatie willen horen tijdens het 35 jarig feest in hotel Zuiderduin, want het is een kwalitatief hoogstaand product.

Piet van Schagen